Audycja kulinarna – Przepisy na literę Z
Z
Zalewa do papryki marynowanej
Składniki:
Zalewa:
1 szkl. cukru (niecała)
2 łyżki soli niejodowanej
1 szkl. octu 10%
7 szkl. wody
Dodatkowo:
olej (po 1 łyżce do każdego słoika)
pół łyżeczki gorczycy
ziele angielskie
liść laurowy
Wykonanie:
Z podanych składników zagotować zalewę. Surową paprykę ułożyć w słoikach. Do każdego słoika włożyć pół łyżeczki gorczycy, ziarenko ziela angielskiego i liść laurowy. Gorącą zalewa zalać paprykę. Do każdego słoika dać łyżkę oleju. Pasteryzować 7 minut od zagotowania wody w garnku.
Przekazała Edyta z Parczewa
Zakwas buraczano-warzywny (1)
Przepis na słoik 5-litrowy.
Składniki:
1 kg buraków ćwikłowych
20 dag marchewki
20 dag selera
20 dag pietruszki (można dać trochę naci)
Mała główka czosnku
1 cebula lub 2 małe
1 łyżka cukru
1 łyżka soli
3,5 l wody
Wykonanie:
Zagotować wodę i odstawić, żeby była letnia. Warzywa zetrzeć na tarce o grubych oczkach, a nać pokroić. Cebulę pokroić w kostkę. Czosnek obrać i ząbki przekroić na połówki.
Wsypać warzywa do słoja, zasypać cukrem i solą, zalać letnią przegotowaną wodą. Nie zalewać wodą do pełna, ale zostawić trochę miejsca na fermentację. Wymieszać wszystko w słoiku. Odstawić do ciepłego miejsca, przykryte ściereczką. Słoik postawić na grubszej szmatce, żeby wsiąkało w nią to, co wypłynie.
Na trzeci dzień powinna nastąpić fermentacja, wtedy lekko zamieszać. Czwartego dnia zlać zakwas do butelek i włożyć do chłodnego miejsca.
Dobrze jest pić zakwas 2 razy dziennie po pół szklanki. Można też wykorzystać go do ugotowania barszczu czerwonego.
Przekazała Maria
Zakwas buraczano-warzywny (2)
Przepis na słoik litrowy.
Składniki:
½ słoika pokrojonych buraków
¼ słoika marchwi, selera i pietruszki
3 ząbki czosnku
Kilka ziarenek suchego kopru
Zalewa:
1 l wody
2 łyżeczki cukru
1 płaska łyżka soli
Wykonanie:
Wodę zagotować z cukrem i solą i wystudzić.
Warzywa pokroić w w kostkę (można też zetrzeć je na tarce o grubych oczkach). Włożyć do słoika, dodać czosnek i koper. Zalać wystudzoną zalewą tak, żeby zostało ¼ słoika wolnego (ok. 1,5 cm). Zakręcić i odstawić do ciepłego miejsca.
Na 3 dzień zakwas jest słodki i jest najlepszy dla osób cierpiących na anemię. Czwartego dnia jest już ukiszony (im dłużej się go trzyma, tym będzie ostrzejszy).
Taki zakwas można pić, ale osoby, które nie są do niego przyzwyczajone, powinny najpierw pić rozcieńczony z wodą.
Można też ugotować na tym barszcz.
Przekazała Aleksandra
Zapiekanka klasyczna z makaronem
Składniki:
400 g makaronu (grubszego, np. świderki)
1 puszka pomidorów
400 g sera żółtego w kawałku
4 kiełbaski
1 cebula
2 ząbki czosnku
suszone oregano
sól, pieprz
olej do smażenia
Wykonanie:
Makaron ugotować w osolonej wodzie al dente. Na oleju podsmażyć pokrojone w paski kiełbasy. Dodać pokrojoną w piórka cebulę i pokrojony w kosteczkę czosnek. Chwilę podsmażyć. Dodać pomidory. Doprawić i chwilę smażyć, by sos odparował.
Naczynie żaroodporne, posmarować olejem. Wyłożyć połowę makaronu, połowę sosu i połowę startego na grubych oczkach żółtego sera. Na to wyłożyć drugą taką samą warstwę. Posypać oregano.
Zapiec przez ok. 20 min. w temp. 200 °C. Z tej ilości wychodzi ok. 6 porcji.
Przekazała Maria z Jodłówki
Zapiekanka makaronowa
Przepis na 4 porcje.
Składniki:
30 dag grubego makaronu (np. wstążki, świderki itp.)
1 brokuł
20 dag fasolki szparagowej (może być mrożona)
1 cebula
olej
15 dag chudego wędzonego boczku
15 dag cienkiej kiełbasy
15 dag żółtego sera
sól, pieprz i cukier
Wykonanie:
Makaron ugotować al dente w lekko osolonej wodzie z łyżką oleju. Odlać, przelać zimną wodą i odcedzić.
Brokuł podzielić na pojedyncze różyczki i opłukać. Fasolkę też oczyścić i opłukać. Warzywa wrzucić razem na wrzątek z dodatkiem soli i cukru. Gotować, aż lekko zmiękną, i odcedzić.
Cebulę pokroić w kostkę, boczek w słupki, a kiełbasę w półplasterki. Przesmażyć to razem na łyżce oleju.
Przestudzoną fasolkę pokroić na mniejsze kawałki. Makaron wymieszać z fasolką, brokułem, podsmażoną cebulą i wędliną. Oprószyć solą i pieprzem do smaku.
Przełożyć do natłuszczonego żaroodpornego naczynia i posypać starym żółtym serem. Zapiekać w piekarniku w temp. 190 °C przez ok. 25 min.
Przekazała Maria z Jodłówki
Zapiekanka św. Daniela
Przepis na 4 osoby.
Składniki:
4 ziemniaki
pół cebuli
100 g sera Montasio średniego sezonowania
1 łyżka oliwy z oliwek
sól i pieprz
Wykonanie:
Ziemniaki obrać i pokroić w cienkie plasterki. Ser pokroić w drobne kawałeczki i odstawić.
Cebulę drobno posiekać i podsmażyć na oliwie na nieprzywierającej patelni. Dodać ziemniaki, sól i pieprz. Smażyć na małym, ogniu, odwracając i mieszając, aż z miękną. Jeżeli pozostanie jakaś ilość oliwy, to ją odsączyć.
Na gorące ziemniaki wyłożyć ser i smażyć na średnim ogniu, aż się roztopi i połączy z ziemniakami, tworząc miękką całość. Zmniejszyć ogień i dalej zasmażać bez mieszania, ale od czasu do czasu należy powstały placek odwrócić.
Po upływie ok. pół godziny zapiekanka nabierze złocistego koloru i będzie chrupiąca. Wtedy należy zdjąć ją z ognia i podawać na gorąco.
Przekazała s. Paulina
Zapiekanka św. Józefa
Przepis na 4 osoby.
Składniki:
500 g szpinaku
500 g fasolki
300 g mąki pszennej
150 g selera
150 g kopru włoskiego (lub listki koperku)
125 g masła
2 jaja
3 karczochy
30 g rodzynek
30 g orzeszków piniowych (pinoli)
1 cebula
1 cytryna
oliwa z oliwek
bazylia i mięta (świeże)
sól i pieprz
Wykonanie:
Mąkę wysypać na stolnicę, uformować dołek, wbić do niego 2 żółtka, dodać miękkie masło i szczyptę soli. Zagnieść ciasto, aż uzyska jednolitą i delikatną konsystencję. Zawinąć w ściereczkę i odstawić na 1 godz.
Oczyścić karczochy, opłukać je i ugotować w wodzie z sokiem z cytryny. Oczyścić wszystkie pozostałe warzywa, opłukać szpinak i jeszcze mokry włożyć do pustego garnka, gotować pod przykryciem bez dodatkowej wody.
Kiedy szpinak już się ugotuje, odsączyć go i dobrze odcisnąć. Ugotować również seler, koper włoski, fasolkę i odsączyć. W rondlu podsmażyć cebulę na oliwie, po czym dodać warzywa, listek bazylii i mięty. Dokładnie wymieszać i dodać orzeszki piniowe, oprócz tego rozmoczone w wodzie i wyciśnięte rodzynki. Dodać sól i pieprz.
Zdjąć rondel z ognia i ostudzić. Ciasto rozwałkować na dwa różnej wielkości koła. Większym wyłożyć dno tortownicy posmarowanej masłem i posypanej mąką. Na to wyłożyć farsz i przykryć mniejszym kołem z ciasta.
Wierzch posmarować ubitym białkiem i wstawić do nagrzanego piekarnika.
Piec ok. 25 min. w średniej temperaturze. Podawać pokrojone porcje na gorąco.
Przekazała s. Wiktoria
Zapiekanka warzywna
Składniki:
1 brokuł
1 kalafior
szparagi
1 średnia cukinia
kilka pomidorów
5 jaj
10 dag sera żółtego
2 łyżki śmietany 18%
sól i pieprz do smaku
trochę zieleniny (np. szczypiorek, pietruszka)
Wykonanie:
Brokuł, kalafior i szparagi podgotowujemy w malej ilości osolonej wody przez ok. 10 min. (można użyć samych szparagów lub samego brokułu, można też dopasować ilość warzyw do swoich upodobań). Cukinię zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Tak samo ser żółty.
Składniki umieścić w wysmarowanej tłuszczem formie do pieczenia, dodać pokrojone pomidory. W osobnym naczyniu ubić 5 jaj. Dodać cukinię, śmietanę, sól, pieprz i ser żółty i wymieszać. Można dodać trochę posiekanej zieleniny. Zalać tym warzywa na blasze. Piec w temp. 140 °C przez 40 min.
Podawać zapiekankę na ciepło, polaną ketchupem lub sosem czosnkowym.
Przekazała Marta z Prałkowiec
Zapiekanka z cukinii
Składniki:
2 średnie cukinie
3 marchewki
5 średnich ziemniaków
1 duża cebula
30-40 dag wędliny lub mięsa (np. pozostałego z obiadu)
2 łyżki przecieru pomidorowego
2-3 łyżki mąki
olej
sól i pieprz
Wykonanie:
Cukinię obrać ze skórki (młodej nie trzeba obierać) i pokroić w drobną kostkę. Wędlinę pokroić w kostkę. Marchewkę, ziemniaki i cebulę zetrzeć na tarce o grubych oczkach.
Cukinię pokrojoną w kostkę podsmażyć przez chwilę na oleju. Wyjąć cukinię i do tego samego tłuszczu wrzucić starte ziemniaki, marchewkę i cebulę. Gdy jarzyny trochę zmiękną, dodać pokrojoną wędlinę i smażyć jeszcze ok. 5 min. Dodać przecier pomidorowy, sól, pieprz, a na końcu mąkę i wymieszać.
W brytfance lub żaroodpornym naczyniu nakładać na przemian cukinię i ten farsz.
Zapiec w dobrze nagrzanym piekarniku.
Przekazała Bożena ze Świętoniowej
Zapiekanka z mięsem
Składniki:
30 dag makaronu (grubszego)
40 dag piersi z kurczaka
2 małe marchewki
0,5 cukinii
2 jajka
25 dag sera żółtego (startego na grubych oczkach)
Olej do smażenia
Sól, pieprz, gałka muszkatołowa
Wykonanie:
Marchewkę i cukinię pokroić w słupki. Marchewkę lekko ugotować w słonej wodzie. Cukinię blanszować przez 2 min. Pierś pokroić na kawałki i podsmażyć. Makaron ugotować al dente.
Do tych składników (po ugotowaniu i podsmażeniu) dodać połowę startego żółtego sera oraz przyprawy i wymieszać. Dodać roztrzepane jajka.
Wyłożyć to do wysmarowanego naczynia żaroodpornego, a po wierzchu posypać drugą połową sera. Zapiekać 30 min w temp. 180 °C.
Przekazała Maria z Jodłówki
Zebra –> Babka wielkanocna „Zebra”
Zupa chlebowa
Składniki:
400 g chleba czerstwego
1,5 l bulionu warzywnego
5 ząbków czosnku
2 łyżki oleju do smażenia
2 szczypty soli morskiej jodowanej drobnoziarnistej
1 szczypta pieprzu czarnego mielonego
2 łyżeczki kminku (całego)
natka pietruszki do ozdoby
Wykonanie:
Na patelni rozgrzać olej i podsmażyć pokruszony chleb. Kiedy się lekko zarumieni, dodać drobno pokrojony czosnek i jeszcze kilka minut razem podsmażać.
Bulion doprowadzić do wrzenia, dodać zawartość patelni i gotować na niezbyt dużym ogniu przez ok. 20 minut, często mieszając. Dodać kminek, następnie doprawić solą i pieprzem do smaku. Jeśli zupa jest zbyt gęsta, zawsze można dolać nieco wody. Zmiksować.
Przed podaniem posypać posiekaną natką pietruszki.
Zupa krem z brokułów (tak samo można wykonać zupę z brukselki lub kalafiora)
300 g brokułów (świeżych lub mrożonych)
1 mały seler
2 ziemniaki
2 żółtka
1 szkl. śmietany 30 % (lub swojskiej)
2 łyżki startego żółtego sera
1 łyżka jarzynki (przyprawy)
Warzywa umyć, obrać i ugotować wszystkie razem. Po ugotowaniu odsączyć warzywa (wywar odlać do osobnego naczynia) i zmiksować je. Zmiksowane warzywa dołożyć do wywaru, dać jarzynkę, ser żółty, żółtka wymieszane ze śmietaną i zagotować. Doprawić do smaku.
Można podawać z grzankami i posypać natką z pietruszki.
Przekazała Danuta
Zupa krem z dyni z dodatkiem mięsa
Składniki:
3 l wody
2 cebule
3 marchewki
4 ziemniaki
1 pietruszka korzenna
2 udka z kurczaka na bulion rosołowy
0,5 kg dyni obranej (najlepiej pomarańczowej)
sól, pieprz, papryka do smaku
Chleb do wykonanie grzanek.
Wykonanie:
Cebule pokroić i podsmażyć na maśle lub oleju. Marchew, ziemniaki, pietruszkę i dynię pokroić w kostkę. Marchew, ziemniaki i pietruszkę gotować przez 10 min. Dodać udka i dynię i gotować do miękkości.
Potem udka należy wyciągnąć, obrać z kości, pokroić i dodać do garnka. Dodać przyprawy do smaku. Wszystko zmiksować. Jeśli trzeba, to jeszcze podgrzać zupę.
Grzanki z pokrojonego w kostkę chleba lub bułki usmażyć na suchej patelni.
Na talerzach podawać zupę posypaną grzankami, a na wierzchu położyć małe kupki gęstej śmietany.
Można też zupę wykonać bez mięsa.
Przekazała Maria z Jodłówki
Zupa marchewkowo-pomarańczowa z kolendrą
Składniki:
Zupa:
1 duża cebula
6 dorodnych marchewek
3 łyżki oliwy
5 cm korzenia imbiru
1 łyżeczka mielonego kuminu (kminu rzymskiego)
1 łyżeczka mielonej kolendry
5 l wywaru z warzyw lub wody
1 sparzona wrzątkiem ekologiczna niewoskowana pomarańcza (starta skórka)
1 szklanka świeżo wyciśniętego soku z pomarańczy
sól
pieprz
Sos kolendrowy:
1 pęczek świeżej kolendry
3 łyżki oliwy
sól
pieprz
opcjonalnie: kleks gęstej kwaśnej śmietany lub jogurtu do podania
Wykonanie:
Cebulę pokroić w kosteczkę, marchewki obrać i pokroić na drobne kawałki. Na rozgrzaną w garnku oliwę wrzucić warzywa, imbir pokrojony w plastry, dodać przyprawy i dusić około 3 min. Dolać wywar lub wodę, dodać skórkę pomarańczową i gotować na małym ogniu, aż marchewki będą miękkie (ok. 20 min).
Zmiksować zupę w blenderze. Jeśli lubimy zupę o łagodniejszym smaku, przed jej zmiksowaniem trzeba wyjąć plastry imbiru. Pod koniec miksowania dolać sok z pomarańczy i doprawić solą i pieprzem.
Kolendrę (liście i łodyżki) zmiksować z oliwą, solą i pieprzem.
Po podaniu zupy w naczyniach dodać kolendrową oliwę. Zupę można podawać również na zimno, z kleksem śmietany lub jogurtu.
Zupa marchwianka
(przepis na dużą porcję, można zrobić z połowy produktów)
Składniki:
1 kg marchewki
1 mała pietruszka
0,5 niewielkiego selera
kawałek białej części pora
4 średnie ziemniaki
0,5 kostki masła
1 liść laurowy
2 ziarna ziela angielskiego
sól, pieprz,
szczypiorek lub natka pietruszki do posypania
Wykonanie:
Warzywa umyć i obrać. Połowę marchewek pokroić w plasterki. Pozostałą część zetrzeć na grubych oczkach. Zetrzeć też pietruszkę i seler. Pora pokroić w cienkie półplasterki. Ziemniaki – w kosteczkę.
W garnku lub na patelni rozpuścić masło i wrzucić starte warzywa i pora. Dusić kilka minut, mieszając. Dodać liść i ziele angielskie. Zalać 5 lub 6 szklankami gorącej wody i zagotować.
Dołożyć ziemniaki i plasterki marchewki. Gotować na małym ogniu, aż warzywa będą miękkie. Pod koniec przyprawić do smaku solą i pieprzem.
Przed podaniem posypać szczypiorkiem lub natką z pietruszki. Można dodać łyżkę lub dwie kwaśnej śmietany.
Przekazała Maria z Jodłówki
Zupa pomidorowa z makaronem z ciasta naleśnikowego
Składniki:
rosół ugotowany wcześniej
koncentrat pomidorowy
sól
pieprz
Makaron:
ciasto naleśnikowe (1 szkl. mleka, pół szkl. wody, 2 jajka, szczypta soli, 2 łyżki oleju, niecałe 1,5 szkl. mąki)
3 szczypty soli
1 łyżeczka ziół prowansalskich
Wykonanie:
Zupę zrobić na bazie rosołu. Dodać koncentrat i doprawić solą i pieprzem do smaku.
Makaron wykonać się ze zwykłego ciasta naleśnikowego, dodając sól i zioła prowansalskie. Naleśniki usmażyć, wystudzić i pokroić w paski. Makaron nada oryginalny zapach zupie.
Przed podaniem ułożyć makaron na talerzu, a następnie zalać zupą. Jeden naleśnik wystarcza na jedną porcję, ale można podawać według własnego uznania.
Przekazała s. Bernadetta M. Ruchlewicz, franciszkanka Rycerstwa Niepokalanej
Zupa szczawiowa
Składniki:
Rosół lub bulion warzywny
3-4 garści szczawiu
1 łyżka dobrej, gęstej śmietany
trochę masła (do podsmażenia)
przyprawa warzywna, sól i pieprz
Wykonanie:
Szczaw drobno posiekać i udusić na maśle pod przykryciem. Dodać do bulionu, doprawić przyprawą warzywna, solą i pieprzem. Zabielić śmietaną, czyli po zagotowaniu zupy łyżkę śmietany włożyć do garnuszka, posolić szczyptą soli, zamieszać i dodać 3-4 łyżki wywaru; zahartować i wlać do zupy.
Zupa jest najlepsza z ziemniakami lub jajkiem na twardo.
Przekazała Maria z Brzozowa
Zupa z cukinii
Składniki:
2 małe cukinie
2 małe marchewki
1-2 łyżki mrożonych warzyw
1 kostka rosołowa
1 łyżka masła
75 dag serka topionego (3 trójkąciki), różne smaki
sól
groszek ptysiowy lub grzanki
Wykonanie:
Cukinie pokroić w kostkę ze skórką. Można dodać marchew pokrojoną w kostkę lub trochę mrożonych warzyw. Zalać wodą, dodać kostkę rosołową i ugotować.
Lekko przestudzić. Następnie dodać masło i serek topiony, mogą być różne smaki. Jeśli trzeba, dodać sól do smaku. Zmiksować zupę na krem.
Podawać z groszkiem ptysiowym lub grzankami lub jako zupę do picia.
Przekazała Barbara
Zupa z czereśni (lub innych owoców)
Składniki:
czereśnie
woda
cukier
mąka
mleko
opcjonalnie: słodka śmietana
Wykonanie:
Czereśnie umyć i wydrylować. Wrzucić na wrzącą wodę i chwilę pogotować (jak na kompot). Można dodać trochę cukru do smaku.
Na koniec można podbić zupę odrobiną mąki rozrobionej w zimnym mleku lub słodką śmietaną.
Do takiej zupy można użyć także innych owoców, np. jagód, wiśni, truskawek.
Przekazała Teresa
PS. Zupę owocową można jeść także z makaronem.
Zupa z krewetek
Składniki:
Przyprawy (pasty) kanokwan do owoców morza – biała i pomarańczowa
1 puszka mleko kokosowego (400 g)
100 g kaszy jęczmiennej (lub opcjonalnie: ziemniaki)
ok. 0,5 kg pieczarek
Opcjonalnie: śmietana
Wykonanie:
Rozmrozić krewetki i oberwać ogonki. Można je pokroić. Pieczarki obrać, pokroić drobno (jak do zupy) i zaparzyć.
Wlać do garnka mleko kokosowe. Można dolać trochę wody. Dodać pasty kanokwan i rozpuścić je, podgrzewając mleko.
Do gorącego wywaru wrzucić lekko rozmrożone, obsuszone krewetki (można je dać w całości lub wcześniej pokroić) i pieczarki. Zagotować. Można dodać kaszę jęczmienną lub pokrojone ziemniaki.
Gotować, aż wszystkie składniki się ugotują, a krewetki zmiękną. Dla złagodzenia smaku można dodać trochę śmietany.
Przekazała Anna
Zupa z soczewicy
Składniki:
1 szkl. czerwonej soczewicy
1/2 cebuli białej
1/2 cebuli czerwonej
2-3 ząbki czosnku
5-7 świeżych pomidorów
przecier pomidorowy
1/3 szkl. oliwy z oliwek
przyprawy i zioła: oregano, bazylia, imbir, gałka muszkatołowa, pieprz czarny i biały, sól, koper, mięta
bazylia świeża
cytryna
Wykonanie:
W garnku rozgrzać oliwę, zeszklić na niej cebulę pokrojoną w kostkę, dodać ziarno soczewicy, czosnek i smażyć ok. 5 min. Należy uważać, żeby składniki się nie przypaliły. Pomidory sparzyć i obrać ze skórki, pokroić w plasterki i dusić z soczewicą. Następnie zalać wodą (ok. 2 i 1/2 l), dodać przecier, przyprawy i bukiet ziół. Gotować jeszcze kilka minut.
Przed podaniem dodać sok z cytryny. Talerze można udekorować listkiem świeżej bazylii i plasterkiem cytryny.
Przekazała s. Paulina